بازخوانی ضمان قهری به هنگام اجتماع سبب و مباشر

Authors

غلامرضا حاجی نوری

abstract

اجتماع سبب و مباشر، یکی از اقسام اجتماع اسباب است و با آنکه در کتاب و سنت از چنین تفکیکی سخن به میان نیامده است، فقیهان امامیه شاید برای تسهیل در یافتن عامل اصلی زیان به چنین نواندیشی دست زده اند. مواد 332 قانون مدنی و 363 قانون سابق مجازات اسلامی، به تبعیت از نظریۀ مشهور این فقیهان، حکم بر ترجیح مباشر بر سبب داده و این پرسش را ایجاد کرده اند که هرگاه تأثیر سبب و مباشر در ایجاد زیان مساوی باشد، به کدامین دلیلْ ضمان بر عهدۀ مباشر قرار می گیرد و سببْ پاسخگو نیست؟ تصویب مادۀ 526 قانون جدید مجازات اسلامی نشان داد که قانون گذاران به چنین ایرادی بی توجه نیستند؛ به ویژه که حقوق دانان نیز ترجیح یادشده را برنمی تابند. ضمن اینکه برخی از فقیهان تیزبین نیز بر حکم یادشده خرده گرفته اند. به همین منظور در نوشتۀ حاضر به بازخوانی چالش های موجود در تعیین ضامن، به هنگام اجتماع سبب و مباشر، می پردازیم و البته در این راه از استدلال های حقوق دانان فرانسوی نیز در تطبیق بحث کمک خواهیم گرفت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اجتماع سبب و مباشر در قانون مجازات اسلامی1392

ضوابط احراز رابطه استناد در اجتماع سبب و مباشر در ماده526  قانون مجازات اسلامی1392، به نحوی مورد تجدیدنظر قرار گرفته است که مبین فقدان مبانی و موازین روشن و منطقی است.    بی‌توجهی به ضرورت تفصیل اجتماع طولی و عرضی عوامل و نیز تصور اعتباری و غیر واقعی بودن این رابطه به اتخاذ مبانی متغایر و طرح ملاک‌هایی برای تشخیص عامل ضامن منجر شده است که با بسیاری از موازین حقوقی مانند احکام مربوط به شرکت، معا...

full text

اجتماع سبب و مباشر در قانون مجازات اسلامی۱۳۹۲

ضوابط احراز رابطه استناد در اجتماع سبب و مباشر در ماده526  قانون مجازات اسلامی1392، به نحوی مورد تجدیدنظر قرار گرفته است که مبین فقدان مبانی و موازین روشن و منطقی است.    بی توجهی به ضرورت تفصیل اجتماع طولی و عرضی عوامل و نیز تصور اعتباری و غیر واقعی بودن این رابطه به اتخاذ مبانی متغایر و طرح ملاک هایی برای تشخیص عامل ضامن منجر شده است که با بسیاری از موازین حقوقی مانند احکام مربوط به شرکت، معا...

full text

ضرورت قهری دانستن ضمان درک

قواعد حقوقی با هدف تنظیم روابط اجتماعی و برقراری تعادل میان حقوق و تکالیف افراد مختلف وضع می­شوند.  ابزارهای قانون­گذار برای نیل به این هدف متعدد است.  گاهی افراد را به اجرای قرارداد خویش ملزم می­سازد و هرگاه اجرای این قرارداد منتفی شود، متخلف به جبران خسارات وارده برطرف مقابل، اجبار می­گردد.  برخی اوقات، قرارداد معتبری در میان نیست ولی ضرری وارد شده است.  در این موارد، ضمانت اجرای مسئولیت غیرق...

full text

بررسی تطبیقی ضمان مباشر و سبب از دیدگاه مذاهب پنجگانه اسلامی

چکیده گاهی شخص یا اشخاصی به طور مستقیم و گاهی به طور غیر مستقیم سبب وقوع جنایتی می گردند. در مواردی نیز با همکاری هم، یکی به نحو مباشر و دیگری به نحو سبب در وقوع جنایتی دخالت دارند که در آن صورت بحث اجتماع سبب و مباشر به میان می آید. بنا به تعریف فقها، سبب عبارت از هر فعلی است که تلف به واسطه آن حاصل می شود، مانند حفر چاه و ضابطه آن این است که اگر سبب وجود نداشت تلف حاصل نمی شد و در این معنی،...

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی (فصلنامه حقوق سابق)

Publisher: دانشکده حقوق و علوم سیاسی

ISSN 1735-9651

volume 44

issue 1 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023